张律师欢迎您的访问。
Confucius' Analects in Latin 1 Confucian Analects Les Entretiens de Confucius 论语
02
1. Philosophus ait: Gerens gubernium per virtutem, est sicut
polare sidus, quod manet in suo loco, et omnes stellae obvertuntur illi.
2. Philosophus ait: odae tercentae: unico verbo ad complectendum eas dicerem:
mens careat obliquitate (IV. 32).
3. Philosophus ait: si ducas illum per civiles leges, et componas illum per
poenales leges, populus sibi cavebit, at carebit pudore: si ducas illum per
virtutem, et contineas illum per ritus, habebit pudorem atque adeo fiet rectus.
4. Philosophus ait: ego decem et quinque natus, tunc animum applicavi ad magnam
scientiam: trigesimo anno, tunc firmus constiti; quadragesimo, jam non
haesitabam; quinquagesimo, tunc novi coeli providentiam; sexagesimo, auris
facilis erat ad intelligendum: septuagesimo, tunc sequebar quod cor desiderabat
quin transgrederer regulam.
5. Mong i tse quaesivit de pietate filiali: philosophus ait: nihil transgredi.
Fan t'che aurigante, Confucius monuit eum dicens: Mong suen quaesivit de pietate
a me; ego respondens dixi: nihil transgredi. Fan t'che ait: quid significat?
Confucius ait: viventibus, servias ipsis juxta ritus; mortuos, sepelias eos
juxta ritus, et lites eis juxta ritus.
6. Mong ou pe interrogavit de filii pietate: Confucius ait: parentes unice de
illius infirmitate solliciti.
7. Tse yeou interrogavit de pietate filiali. Confucius ait: nunc temporis pietas
filialis scilicet significat posse subministrare; at quoad canes et equos, aeque
possunt habere alituram: si non venereris, in quo erit discrimen?
8. Tse hia quesivit de pietate filiali: Philosophus ait: oris alacritas,
difficilis; quod si habeant negotia, et juniores puerique subeant illorum
laborem, iisque habentibus potum et cibum majores natu alimententur, an vero hoc
reputabitur pietas filialis?
9. Philosophus ait: Ego cum Hoei loquor tota die, non contradicit quasi esset
stolidus: cum recesserit, examino ejus privatam actionem, et nihilominus par est
ad splendidam executionem: Hoei porro non est stolidus.
10. Philosophus ait: respice quid talis agat, observa ejus quale motivum,
examina quo ille delectetur; homo qui unquam latebit? Homo qui poterit occultari?
11. Philosophus ait: recole antiqua et hinc deduc nova, et poteris fieri
praeceptor.
12. Philosophus ait: Sapiens non est unius usus vas.
13. Tse kong quaesivit de sapiente: Confucius ait: prius agit quae dicit, et
postea verba rem sequuntur.
14. Philosophus ait: Sapiens est universalis et non factiosus; vulgaris homo est
privati affectus, non universalis benevolentiae homo.
15. Confucius ait: addiscere quin reflectas, tunc evanescet: reflectere quin
addiscas, id erit periculosum.
16. Philosophus ait: applicari ad insolitas doctrinas, id est detrimentosum.
17. Philosophus ait: Yeou, doceam te scientiam? quod scis reputes id scire, quod
nescis reputes nescire, hoc est vere scire.
18. Tse tchang in addiscendo aspirabat ad magistratus stipendia. Confucius ait:
multis auditis sepone incerta, et caute dicas reliqua; tunc modicum errabis:
multis visis, omitte minus tuta, et caute agas quae supersunt; tunc pauca
poenitenda: in verbis pauca errata, in actionibus pauca poenitenda; en
stipendium in his consistit.
19. Ngai regulus interrogans ait: quid agam ut populus acquiescat? Confucius
respondens ait: eleva probos, abdica omnes perversos, tunc populus acquiescet:
si elevas pravos et dejicis omnes probos, tunc populus non acquiescet.
20. Ki kang tse petiit: ut populus revereatur, sit fidelis, sicque ad virtutem
excitetur, quo id fiet pacto? Confucius ait: praesis illi cum gravitate, tunc
reverebitur; serva pietatem et clementiam, tunc erit fidelis; promove bonos et
instrue debiles, tunc excitabitur.
21. Quidam alloquens Confucium ait: Magister, quare non geris gubernium?
Confucius ait: annales (IV. 21.) nonne memorant pietatem?Scilicet pietatem et
benevolentiam in fratres, extende ad habendum gubernium, hoc etiam est gerere
gubernium; quomodo illud unum censebitur gerere gubernium?
22. Philosophus ait: homo qui tamen careat veracitate, nescio qui constabit:
magnum plaustrum sine boum jugo, et parvus currus sine equorum jugo, illa quo
pacto agentur?
23. Tse tchang petiit an decem dynastiarum detur praenotio: Confucius reponit:
Yn innitebatur in dynastiae Hia principiis, et quod dempsit vel addidit, potest
sciri: Tcheou innixa in dynastiae Yn disciplinis, et quod demit vel addit, jam
potest sciri: quae forte succedent dynastiae Tcheou, licet centum essent
dynastiae, possunt praesciri.
24. Philosophus ait: si non sit proprius genius, et tamen lites illi, adulatio
est. Si vides esse aequum et non agis, cares fortitudine.
Confucius' Analects in Latin 3
张律师感谢您的访问。